"Τελειώνετε ρε κοπρίτες, τραβάτε τη σκανδάλη".

Fortino Samano Moments before His Execution

Fortino Samano was a leader of the rebel forces during the Mexican Revolution. He was executed by a Federal firing squad in 1917. We know nothing about him, though. All we have is a picture. This is the story of the picture. His only picture...

There´s a photograph showing the magical instant that never ends: Fortino Samano is just waiting for the bullets, the big brimmed hat still projects a shadow over the eyes in calm. He´s facing the death nibbling at the last cigar.

Photograph by Augustin Victor Casasola  (Mexican, 1874–1938)

Fortino Samano, υπολοχαγός του στρατού του Emiliano Zapata, αγνώστων λοιπών στοιχείων, ήταν ηγέτης των ανταρτών κατά τη διάρκεια της μεξικανικής επανάστασης. Η φωτογραφία είναι του Augoustin Victor Casasola (1874-1938) και την τράβηξε λίγο πριν τον γαζώσουν οι σφαίρες του ομοσπονδιακού εκτελεστικού αποσπάσματος του Μεξικού, το 1917.  Η φωτογραφία, που είναι και η μοναδική τού  Fortino Samano, βρίσκεται στο "The Metropolitan Museum of Art" της Νέας Υόρκης. Δυο χρόνια αργότερα, στις 10 Απριλίου 1919, δολοφονήθηκε ο Αιμιλιάνο Ζαπάτα σε ενέδρα από τα κυβερνητικά στρατεύματα. Το όνομα Samano το συναντήσαμε για πρώτη φορά στον τελευταίο δίσκο του Θανάση Παπακωνσταντίνου "Ο Σαμάνος". Από το χαμόγελο του Samano μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, εμπνεύστηκε ο Παπακωνσταντίνου το τραγούδι, που είναι και ο γενικός τίτλος του δίσκου, αυτό το χαμόγελο τού άγνωστου μαγκίτη που φρόντισε να συγκεντρώσει όλη του την αγωνία (;), για το αναπόφευκτο τέλος, μόνο στον τρόπο που δάγκωνε το πούρο. Σα να τους έλεγε: "Τελειώνετε ρε κοπρίτες, τραβάτε τη σκανδάλη".

Ο βραζιλιάνος φωτογράφος Sebastiao Salgado έβαλε, χρόνια πριν, τη λεζάντα στη φωτογραφία, γράφοντας: «Ο Φορτίνο Σαμάνο καπνίζει το τελευταίο τσιγάρο πριν από την εκτέλεσή του. Βλέπουμε, σημείωνε ο Σαλγκάδο, έναν άνθρωπο σε ειρήνη με τον εαυτό του και με τον θάνατο».

 

 

 

Σπάνια συμβαίνει , η αναμέτρηση με το θάνατο, να αντιμετωπίζεται με αυτό το μάγκικο ύφος. Βέβαια αυτή τη στάση, τη συναντάμε και στην ελληνική ιστορία, όταν χιλιάδες αγνωνιστές της Εθνικής Αντίστασης βρέθηκαν μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα και αντιμετώπισαν με περίσσιο θάρρος τα βόλια του κατακτητή. (Νίκος Μπελογιάννης, Ναπολέων Σουκατζίδης, Ηλέκτρα Αποστόλου κ.ά.). Από την πρόσφατη αυτή ιστορία, εμπνεύστηκε  και ο Κώστας Βίρβος το τραγούδι "Δεν θέλω να μου δέσετε τα μάτια".
 goodmusipresszita